ေရႊခုိးတဲ့ပန္းတိမ္ ႏွင့္ ေရမထုိးတဲ့တံငါ
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ(ေတာင္စြန္း)
ကုိယ္တုိင္လည္း အျမဲတမ္း က်က္သေရရွိေနျပီး ေလာကရဲ့ က်က္သေရကုိလည္း အျပည့္အ၀ ေဆာင္ေပးႏုိင္သူျဖစ္ဖုိ႔အတ ြက္ အေရးအႀကီးဆုံး အေျခခံတရားက ကံနဲ႔ ကံရဲ့ အက်ိဳးကုိ ျပတ္သတ္ထင္ထင္ သိျမင္လက္ခံဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း အရင္က ေျပာခဲ့ျပီးပါျပီ။
‘ကံ’ဆုိတာနဲပပတ္သက္လုိ႔ အရပ္စကားအေနနဲ႔ ‘ကံဆုိတာအလုပ္၊ အလုပ္ဟာ ကံပဲ’လုိ႔ အမ်ားသူငါ အလြယ္တကူ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။တခ်ိဳ႔ကလည္း ဒါကုိပဲ ေခတ္မီတုိးတက္တဲ့ အျမင္တစ္ခု အျဖစ္နဲ႔ အလြယ္တကူ လက္ခံတတ္ၾကတယ္။ ဟုတ္သလုိလုိ ထင္ရသေလာက္ အႏၱရယ္ အလြန္မ်ားတဲ့ စကားပါ။
ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ အလုိအရကေတာ့ အလုပ္တုိင္းကုိ ‘ကံ’လုိ႔ မဆုိႏုိင္ပါဘူး၊ ေစတနာပါတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးမွသာ ‘ကံ’ေျမာက္ပါတယ္၊ ေစတနာမပါရင္ ကံမေျမာက္ပါဘူး။
ျမတ္ဗုဒၶကလည္း ‘ခ်စ္သားတုိ႔… ေစတနာကုိ ကံလုိ႔ ငါဘုရား မိန္႔ဆုိတယ္’လုိ႔ ေဟာညြန္ခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္နဲ႔ ေစတနာဟာ တစ္ခါတစ္ေလ တထပ္တည္း မတူၾက တာေတာ့ ရွိေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ကံကုိ ဆုံးျဖတ္ရာမွာ အလုပ္ကုိ ၾကည့္ျပီး ဆုံးျဖတ္ လုိ႔မရဘူး၊ ေစတနာနဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ သိျပီးမွ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ ရတယ္ဆုိတာ အေလးအနက္ သေဘာေပါက္သင့္ပါတယ္။
ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္လုိ႔ နည္းနည္း စဥ္းစားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေလာေလာဆယ္ ႀကဳံရပုံေလးကုိ ေျပာပါဦးမယ္၊ မၾကာေသးခင္ နာဂစ္အလြန္ တစ္ပတ္ေလာက္က ပင္စင္စားဆုိတဲ့ ဒကာႀကီးတစ္ေယာက္ မိမိႏွင့္ ရင္းနွီးတဲ့ ဒကာတစ္ဦးကုိ အေဖာ္ ျပဳျပီး ေက်ာင္းကုိ ေရာက္လာပါတယ္။
အလုပ္က အနားယူျပီးကတည္းက တရားအားထုတ္တဲ့ဘက္ကုိ အဓိက ထားေနၾကာင္းနဲ႔ အစခ်ီျပီးေနာက္ဆုံးမွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ဘုရား ေလာကမွာ တံငါမုဆုိးတုိ႔ သြားရမယ့္လမ္းနဲ႔ သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ သြားရမယ့္ လမ္းေလာက္ကုိေတာ့ ကြဲကြဲျပားျပား သိသြားျပီေပါ့ဘုရား’ဆုိျပီ း ေက်နပ္၀မ္းေျမာက္တဲ့ အမူအရာနဲ႔႔ စကားကုိ အဆုံးသတ္လုိက္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့မွ အခုေျပာခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အရွင္ဘုရား သေဘာထား ၾသ၀ါဒကုိလည္း နာယူပါရေစလုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။
မိမိက ဒကာႀကီး… ဘယ္ကိစၥမဆုိ သူမ်ားပါးစပ္နဲ႔ လမ္းမဆုံးေစပဲ ကုိယ္ပုိင္အသိနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ႏုိင္ေအာင္ စဥ္းစားတာ ေကာင္းတယ္၊ အခု ဦးဇင္းေျပာမယ့္ စကားမ်ားနဲ႔ ပတ္ သက္လုိ႔လည္း သတိႀကီးႀကီး သေဘာထားႀကီးႀကီးထားျပီး နားေထာင္ျပီး ကုိယ့္အသိနဲ႔ကုိယ္ ဆုံးျဖတ္ပါ။
ဒကာႀကီး ေျပာတဲ့အထဲမွာ ‘မဆုိးတံငါ’လုိ႔ ပါတယ္၊ အရပ္ထဲမွာကလည္း ‘ကံဆုိတာ အလုပ္၊ အလုပ္ဟာ ကံပဲ’လုိ႔ လြယ္လြယ္ ေျပာဆုိေနၾကေတာ့ ဒကာႀကီးလည္း ကုိယ္ေတြ႔ျမင္ေနရတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိပဲ ၾကည့္ျပီး ကံကုိ ဆုံးျဖတ္ေနပုံရတယ္၊ ဒကာႀကီး စဥ္းစားဖုိ႔ ျဖစ္ရပ္ကေလးတစ္ခု ေျပာမယ္ေနာ္။
အဲဒီရြာမွာ ဘာမွႀကီးႀကီးမားမား မဆုံးရႈံးပဲ အေကာင္းပကတိ က်န္ေနတာဆုိလုိ႔ အုတ္နံကပ္နဲ႔ အခုိင္အမာ ေဆာက္ထားတဲ့ ဆန္ဆုိင္တစ္ခုပဲရွိတယ္။ က်န္တဲ့ လူေတြမွာေတာ့ အားလုံးပ်က္စီး ဆုံးရႈံးၾကလုိ႔ စားစရာလည္းမ၇ွိ၊ ၀ယ္စရာလည္း မရွိ၊ ၀မ္းဟာေနတဲ့ ကေလးအခ်ိဳ႔လည္း ငုိၾကယုိၾကျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရြာထဲက တံငါသည္တစ္ေယာက္က သူ႔မွာရွိေနတဲ့ ပုိက္ကြန္ေလးယူျပီး ငါးရွာထြက္တယ္၊ ရလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ရြာသားေတြကုိ ခ်က္စားဖုိ႔ ေပးလႈ ကူညီတာေပါ့ေလ၊ ရြာသားေတြမွာ ဟင္းစားအတြက္က ရျပီဆုိေတာ့ ထမင္းခ်က္စရာ ဆန္၀ယ္ဖုိ႔ ရွိစုမဲ့စု အားလုံးစုၾကျပီး ဆန္ဆုိင္ကုိ သြားၾကတယ္၊ ဒီရြာမွာ ဒီဆန္ဆုိင္ တစ္ခုကလြဲလုိ႔ တျခားဆုိင္လည္း မရွိဘူး။
ဒီမွာတင္ ဆန္ဆုိင္ရွင္က အရင္က တစ္ျပည္ငါးရာေလာက္တန္တဲ့ ဆန္ကုိ ေထာင့္ငါး ရာေစ်းေပးမွ ေရာင္းမယ္ဆုိျပီး အက်ပ္ကုိင္ပါေလေရာ၊ ငါ့၀မ္းပူဆာ မေနသာေတာ့ လည္း ေတာင္းသမွ် ေပးျပီးေတာ့ပဲ ၀ယ္ၾကရေတာ့တာေပါ့။
ကဲ… အဲဒါ ဒကာႀကီး စဥ္းစားၾကည့္ပါ၊ တံငါသည္နဲ႔ ဆန္ကုန္သည္ ဘယ္သူက ေကာင္းမႈလုပ္သူ ျဖစ္ျပီး ဘယ္သူက မေကာင္းမႈ လုပ္သူျဖစ္မလဲ။
ဒကာႀကီးတုိ႔ ငယ္ငယ္က ေဒါင္းဖတ္စာေတြ ဖတ္ဖူးမယ္ထင္ပါတယ္၊ အဲဒီထဲမွာ သားေရကုန္သည္နဲ႔ ဆန္ကုန္သည္အေၾကာင္းကုိ မဖတ္ဖူးရင္ေတာင္ ၾကားေတာ့ ၾကားဖူးမွာပါ။
ကုန္၀ယ္ဖုိ႔အသြားမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း တည္းခုိၾကေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ဆန္ကုန္သည္ကုိ ေက်ာင္းေပၚမွာ ေနရာေကာင္းေကာင္းေပးျပီး သားေရ ကုန္သည္ကိုေတာ့ မီးတင္းကုတ္မွာ ေနရာေပးပါသတဲ့။
အျပန္က်ေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက သားေရကုန္သည္ကုိ ေက်ာင္းေပၚမွာ ေနရာ ေကာင္းေကာင္းေပးျပီး ဆန္ကုန္သည္ကုိေတာ့ မီးတင္းကုတ္မွာ ေနရာေပးသတဲ့။
အက်ိဳးအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားၾကတဲ့အခါ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ‘ ေအးကြဲ႔.. အသြားတုန္း ကေတာ့ ဆန္ကုန္သည္က သြားရမယ့္အရပ္မွာ ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားပါေစဆုိတဲ့ စိတ္ထားေနမွာ၊ သားေရကုန္သည္ကေတာ့ အဲဒီအရပ္မွာ ကြ်ဲေတြ ႏြားေတြမ်ားမ်ား ေသပါေစဆုိတဲ့ စိတ္ထားေနမွာ၊ အျပန္က်ေတာ့ ဆန္ကုန္သည္က သူ႔အရပ္မွာ ဆန္ေရစပါးေတြ ရွားပါေစ၊ ဆန္ေစ်းေတြ တက္ေနပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းေနမယ္။
သားေရကုန္သည္ကေတာ့ သူ႔သားေရေတြ ေစ်းတက္ဖုိ႔အတြက္ သူ႔အရပ္မွာ ကြ်ဲနြား ေတြ အေသ အေပ်ာက္နည္းပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းေနမွာ၊ အဲဒါ ဒကာတုိ႔ရဲ့ စိတ္ထား အေကာင္းအဆုိး ၾကည့္ျပီး ေနရာ အေကာင္း အဆုိး ခြဲျခားေပးတာလုိ႔ မိန္႔ၾကားပါသတဲ့။
ဒကာႀကီးသေဘာေပါက္သလား၊ အဲဒီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက လုပ္ငန္းကုိၾကည့္ျပီး ကံကုိ ဆုံးျဖတ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ ေစတနာပါတဲ့ စိတ္ထားကုိၾကည့္ျပီး ကံကုိ ဆုံးျဖတ္ တာမုိ႔လား။
‘ကဲ.. ေစာေစာကေျပာတဲ့ တံငါသည္နဲ့ ဆန္ကုန္သည္ကုိေတာ့ ဒကာႀကီး ဘယ္လုိဆုံးျဖတ္မလဲ’ဆုိေတာ့ ဒကာႀကီးက နဲနဲေတြေနျပီး ‘အင္း… ဒါဟာ အေလး အနက္ စဥ္းစားရမယ့္ ကိစၥပဲ’လုိ႔ ညည္းပါတယ္။
ပုထုဇဥ္ဆုိတာကေတာ့ ေကာင္းမႈနဲ႔ မေကာင္းမႈ အေရာေရာ အေႏွာေႏွာျပဳေလ့ရွိၾက တာပါပဲ မဟုတ္လား။
ဒီအမႈႏွစ္မ်ိဳးကလဲ ‘ေရမ်ားေရႏုိင္ မီးမ်ားမီးႏုိင္’ ဆုိသလုိပဲ အင္အားေကာင္းရာက အႏုိင္ရတာပါ၊ အခ်ိန္မ်ား အႀကိမ္မ်ားတဲ့ကံက အသားတင္ လက္က်န္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိရမွာေပါ့။
ခုနရြာက တံငါသည္ဟာ ငါးရွာမသြားမီမွာ သူစိတ္ေတြက ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ ဘ၀တူေတြကုိ သူစြမ္းႏုိင္ရာက ကူညီလုိတဲ့စိတ္ ျဖစ္ေနမွာေသခ်ာတယ္ေနာ္၊ ငါးကုိ ရွာေဖြဖမ္းဆီးေနခ်ိန္မွာေတ ာ့ ငါးေတြကုိ ေသေစလုိတဲ့ စိတ္ေစတနာေတြ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္မွာေပါ့။
အဲ… ငါးရျပီးျပီ ဆုိတာနဲ႔ သူ႔စိတ္ေတြ ဘယ္လုိျဖစ္သြားလဲ၊ ဘ၀တူေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီဖုိ႔ဆုိတဲ့ စိတ္ေတြပဲျဖစ္ေနမယ္ မဟုတ္လား။ ဆန္ကုန္သည္ရဲ့ စိတ္ထား ကုိလည္း မွန္းဆၾကည့္ေပါ့၊ ‘သူမ်ားေတြ အက်ပ္ရုိက္ေလ ငါ့အတြက္ အကြက္ဆုိက္ေလ’ ဆုိတဲ့ စိတ္ထားဟာ ႏုိးခ်ိန္က အိပ္ခ်ိန္အထိပဲ မဟုတ္လား။
အခုလုိ ‘စီးပြားရွာ ျပည္နာမွ’ဆုိတဲ့ စိတ္ထားျပီး ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတာဟာ အသုဘမ်ားမ်ားလာမွ ၀မ္းသာတတ္တဲ့ ဒြန္းစ႑ားစိတ္ထားမ်ိဳးနဲ႔ ထူးပါဦးမလား။
ကဲ…. ဒကာႀကီး စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ခုနရြာေလးက တံငါသည္နဲ႔ ဆန္ကုန္သည္ ဘယ္သူက ေကာင္းမႈမ်ားသလဲ၊ ဘယ္သူက မေကာင္းမႈ မ်ားသလဲ၊ ဒကာႀကီးေနတဲ့ ရြာတစ္ရြာမွာသာဆုိရင္ ဒီလူ နွစ္မ်ိဳးထဲက ဘယ္လုိလူမ်ိဳးရွိတာ ရြာ႔က်က္သေရကုိ ေဆာင္ႏုိင္မယ္ထင္သလဲ ဆုိေတာ့….
ဒကာႀကီးက ‘အား…သေဘာေပါက္ျပီဘုရား တပည့္ေတာ္တုိ႔က အလုပ္ကုိ ၾကည့္ျပီး သာမန္ကာလွ်ံကာ ေျပာေနမိတာကုိး၊ အရွင္ဘုရား စကားအတုိင္းလုိက္ျပီး ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ တံငါသည္က က်က္သေရရွိသူေပါ့ဘုရား၊ ဟုိ… ဆန္ကုန္သည္ကေတာ့ ဒြန္းစက႑ား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနသူ ဆုိမွေတာ့ သူ႔ထက္ က်က္သေရ ယုတ္တာ ဘာရွိဦးမလဲ ဘုရား’တဲ့။
ဒီေနရာမွာ ဒကာႀကီးတစ္ခုေတာ့ သတိျပဳရမယ္ေနာ္ ဦးဇင္းေျပာလုိတာက ‘တံငါအလုပ္ဟာ ေကာင္းမႈျဖစ္တယ္၊ ဆန္ကုန္သည္အလုပ္က မေကာင္းမႈျဖစ္တယ္’လုိ႔ ဆုိတာ မဟတု္ဘူးေနာ္၊ တစ္ေန႔တာအတြင္း ဘယ္သူမွာ ဘယ္လုိ စိတ္ဓာတ္ေတြက မ်ားေန နည္းေနမယ္ဆုိတာ ႏႈိင္းယွဥ္းျပီး စဥ္းစားတတ္ဖုိ႔ေျပာတာ။
အမွန္ကေတာ့ သူတစ္ပါး အက်ပ္ဆုိက္ေနတာကုိ အက်ပ္ကုိင္ျပီး မတန္တစ္ဆ ရယူတယ္ ဆုိတာ ခုိးျခင္းႏွစ္ဆယ့္ငါးပါးမွ ာေတာ့ ‘အႏုိင္အထက္ ႏွိပ္စက္ခုိးယူျခင္း’ ဆုိတဲ့ သေဘာထဲမွာ ပါ၀င္တယ္ဆုိေတာ့၊ ဒကာႀကီးက ‘ဒါျဖင့္ စိန္ေရႊ ရတနာ ကုန္သည္ေတြဆိုျပီး အတုေတြ အႀကံအဖန္ေတြ လုပ္ေရာင္းတဲ့ လူေတြလည္း ဘာထူးမလဲဘုရားတဲ့’။
ဒါေတာ့ ဒကာႀကီးစဥ္းစားေပါ့၊ ဦးဇင္းေျပာခ်င္တာကေတာ့ ေလာကရဲ့ က်က္သေရကုိ ဆုံးျဖတ္တဲ့ေနရာမွာ ‘အလုပ္’သက္သက္ကုိသာ မၾကည့္ဘဲ သူတုိ႔ရဲ့ စိတ္ ေစတနာကုိ ၾကည့္တတ္ဖုိ႔ပါ၊ ကုိယ္ကိုယ္တုိင္လဲ စဥ္းစားဆင္ျခင္တတ္ဖုိ႔ေပါ့ ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရာထူးဂုဏ္သိန္ စည္းစိမ္ ဥစၥာေတြ လုပ္ငန္းႀကီးေတြက ေလာကအျမင္မွာ ဘယ္ေေလာက္ပဲ ႀကီးက်ယ္ေနေန၊ သူတုိ႔ရဲ့ စိတ္ထားေတြက ဒြန္းစ႑ား စိတ္မ်ိဳးထားေနရင္ေတာ့ က်က္သေရမဲ့တဲ့ အလုပ္ကုိ လုပ္ေနၾကသူေတြလုိ႔ သာ ဆုိရမွာကေတာ့ အမွန္ပဲထင္တယ္ ဒကာႀကီးလုိ႔လည္း ေျပာလုိက္ေရာ၊ ဒကာႀကီးက ‘တပည့္ေတာ္ အဲဒီထဲမပါေအာင္ သတိထားပါမယ္ဘုရား’ဆုိျပီး ၀န္ခံသြား ရေလရဲ့။
ေစတနာမွန္နဲ႔ က်က္သေရ ေဆာင္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ(ေတာင္စြန္း)
