ေႏြဦးကာလ ျမဴထေသာအခါ
ေတးသံစဥ္သြင္း-ဂီတလုလင္ေမာင္ကုိကုိ
ဆုိ-ကုိမင္းေနာင္
“ေႏြဦးကာလ ျမဴထေသာ့ခါ
ရင္းေထာင္ ရင္းဆြဲ၊ ေဆာင္ၿမဲအိုးလြယ္ကာ
ဓါးႏွီးထက္စြာ၊ ခါးမွာခ်ပ္လ်က္
ထန္းပြင့္ထန္းခိုင္ ရႊန္းၿမိဳင္ၿမိဳင္
ကလိုင္သာလြယ္လို႕တက္သည္ႏွင့္ေလး”
ထန္းသမားဖြဲဲ႕တ်ာခ်င္း
၀န္ႀကီးပေဒသရာဇာ
(ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁ဝ၄၅-၁၁၁၆)
ေႏြဦးရာသီကိုေရာက္ၿပီဆိုမွျဖင့္ က်ေနာ့္ေမြးဌာနီ အညာအရပ္ဆီက ပတ္၀န္းက်င္တခုလံုးမွာ မိႈင္းေ၀ေေနတဲ့ ျမဴခိုးေတြနဲ႕ဆိုင္းေနတတ္တယ္။ ‘ျမဴေတြထတယ္’လို႕ေျပာေလ့ရွွိၾကတယ္။
မနက္ခင္းနဲ႕ညေနခင္းေတြမွာ ျမဴေတြ ပိုၿပီးထတတ္ေတာ့ ေနလံုးႀကီးကိုေတာင္မွ ခပ္မွိန္မွိန္ပဲျမင္ရတယ္။ အဲဒီျမဴေတြထဲကမလင္းတလင္း ေနေရာင္ေအာက္မွာ တေမွ်ာ္တေခၚျမင္ရတဲ့ ထန္းေတာႀကီးေတြထဲမွာလည္း ‘ထန္းရည္နင္း၊ ေပါက္ကင္းတဲ့လဲငံု’ ဆိုတဲ့အတိုင္း ထန္းသမားႀကီးေတြက ထန္းဖိုပင္ေတြကို ထန္းရည္နင္းလို႕ ထန္းတက္တဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ထန္းမလွီးခင္မွာ ထန္းလက္ေတြကို ေျခနဲ႕နင္းနင္းၿပီး ဖိခ်ရတာေၾကာင့္ ထန္းရည္နင္းတယ္လို႕ေခၚပါသတဲ့။
ထန္းပင္ေတြမွာ ေအာက္ေျခကကပ္ၿပီးေထာင္ထားတဲ့ ‘ရင္းေထာင္’ေတြနဲ႕ ထန္းပင္ေပၚကတြဲဲလဲဆြဲထားတဲ့ ‘ရင္းဆြဲဲ’ေတြကို အစီအရီေတြ႕ၾကရမယ္။ ‘ရင္းေထာင္’နဲ႕ ‘ရင္းဆြဲဲ’ဆိုတာ ၀ါးလံုးႏွစ္လံုးကို သစ္သားအထစ္ေတြနဲ႕ ပူးတြဲဲၿပီးခ်ည္ေႏွာင္ထားတဲ့ ၀ါးေလွကားအရွွည္ႀကီးေတြပါ။ ‘ရင္းဆြဲဲ’ေတြကို ထန္းပင္ထိပ္ပိုင္းမွာ အေသဆြဲဲခ်ည္ထားၿပီး ထန္းပင္အေျခက ‘ရင္းေထာင္’ေတြကိုေတာ့ လိုအပ္သလို ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္တယ္။ ‘ရင္းေထာင္’ နဲ႕ ‘ရင္းဆြဲ’ကို ဆက္ထားလိုက္ၿပီး ထန္းပင္ထိပ္ဖ်ားအထိ တက္သြားႏိုင္တယ္။
ထန္းတက္တဲ့အခါမွာ ထန္းလွီးဖို႕ ‘ဓါးႏွီး’ လို႕ေခၚတဲ့ ထန္းလွီးဓါးထက္ထက္ကို ဓါးအိမ္နဲ႕ထည့္ၿပီး ထန္းသမားႀကီးေတြရဲ႕ ခါးမွာခ်ပ္ထားၾကတယ္။ လြယ္ႀကိဳးေတြနဲ႕ဆြဲထားတဲ့ ထန္းရည္အိုးေတြကိုလည္း ခါးမွာခ်ိတ္ထားပါေသးတယ္။
ေႏြရာသီမွာ ထန္းဖိုပင္ေတြကို ထန္းတက္ရပါတယ္။ မိုးရာသီမွာေတာ့ ‘ထန္းသီးအုန္းအုန္း၊ မိုးအုန္းအုန္း’ ဆိုတဲ့အတိုင္း ထန္းမပင္ေတြက ထန္းသီးေတြသီးၾက ေၾကြၾကတယ္။ အဲဒီထန္းသီးခိုင္ေတြ မရင့္မမွည့္ခင္ အသီးႏုေတြထြက္ခါစအခ်ိန္မွာ ထန္းမပင္ေတြကို ထန္းတက္ရပါတယ္။
ထန္းတက္ၿပီး ထန္းလွီးတယ္ဆိုတာက ထန္းမပင္ဆိုရင္ အသီးခိုင္ႏုႏုေတြကိုလွီးရၿပီး၊ ထန္းဖိုထန္းပင္မွာေတာ့ ထန္းပြင့္ထန္းခိုင္ေတြက ထြက္လာတဲ့ ထန္းႏို႕လက္တံေတြကို လွီးရပါတယ္။ ထန္းမလွီးခင္မွာ အသီးခိုင္ေတြ၊ ထန္းႏို႕လက္တံေတြကို ထန္းေလွ်ာ္နဲ႕စုစည္းၿပီး နည္းနည္းထုေပးရေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ထိပ္ဖ်ားေတြကို ထန္းလွီးဓါးနဲ႕ပါးပါးလွီးတယ္။ အဲဒီလို လွီးထားတဲ့ေနရာက ထန္းရည္ေတြထြက္က်လာပါတယ္။ ‘တစက္က်မ်ား၊ ျပည့္ေသာလား’ ဆိုတဲ့ စာဆိုအတိုင္းပါပဲ။ တစက္ခ်င္းက်လာတဲ့ ထန္းရည္ေတြကို ထန္းရည္အိုးနဲ႕ခံယူရတယ္။
ထန္းရည္မခံခင္မွာ ထန္းရည္အိုးေတြကို တလံုးနဲ႕တလံုး ႏႈတ္ခမ္းခ်င္းေတ့ဆိုင္လို႕ ေမွာက္လ်က္တန္းစီၿပီး ေအာက္က ထန္းပလပ္ျပားမီးနဲ႕ၿမိဳက္ရတယ္။ ထန္းဖုတ္တယ္လို႕ေခၚပါတယ္။ အဲဒီထန္းဖုတ္ထားတဲ့ ထန္းရည္အိုးေတြနဲ႕မွ ထန္းရည္ေတြကိုခံၿပီး စုေဆာင္းယူရပါတယ္။ တေန႕မွာ မနက္တႀကိမ္ ညေနတႀကိမ္၊ အနည္းဆံုး ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ ထန္းပင္ေတြမွာဆြဲဲထားတဲ့ ထန္းရည္အိုးေတြက ထန္းရည္ေတြကို လိုက္သိမ္းရတယ္။
ထန္းလက္ေတြကို ေျခနဲ႕နင္းၿပီးဖိခ်တဲ့အခါသံုးဖို႕နဲ႕ တခါတေလ ထန္းလွီးေနခ်ိန္အတြင္း ထိုင္ေနစရာအတြက္၊ ထန္းလက္ေတြအေပၚမွာ ကန္႕လန္႕တင္ထားဖို႕ ‘ကလိုင္’ လို႕ေခၚတဲ့ ၀ါးလံုးရွွည္တလံုးကို စလြယ္သိုင္းလြယ္ၿပီး ထန္းတက္ေနတာေတြျမင္ၾကရေပမယ္။
“ေျမသက္ေၾကြ
ေဟာင္းရြက္ေၾကြ ေလယူလြင့္ေပါ့ကြယ္
ရွစ္ခြင္ မင္းလြင္ ျမဴျခယ္
မိန္ရာသီကူးေရာ့မယ္”
ေရး-ဂီတနက္သန္ကိုအုန္းလြင္
ဆို-ေမာင္ေမာင္ၫြန္႕
တေပါင္းမင္းလြင္ဟန္
ေရး-ဂီတနက္သန္ကိုအုန္းလြင္
ဆို-ရီရီသန္႕
ျမဴေတြထၿပီဆိုရင္ပဲ ေႏြဦးရာသီကိုေရာက္ၿပီလို႕ ရင္ထဲကအသိနဲ႕ခံစားေနရၿပီ။ ေႏြဦးမွာေ၀တဲ့ ျမဴခိုးေတြကို စာေတြ ကဗ်ာေတြထဲမွာ ‘မင္းလြင္’ လို႕လည္းေရးတတ္ပါတယ္။ ျမဴနဲ႕မင္းလြင္ကို တြဲဲဖက္ၿပီး ေခၚတတ္ပါေသးတယ္။
“ေႏြျပန္ရာသီ
စ ေလၿပီကြယ့္
ထက္ခြင္ယုဂန္ ပူရွွိန္ထန္ျပင္းတယ္
စံုစံုေက်းငွက္ လည္ယွက္လက္တင္
လြမ္းဖြယ္ဆင္လို႕ကြယ္
ေႏြသို႕ေရာက္ၿပီ ေျပာသို႕ႏွယ္”
မလြမ္းဘယ္သူေနပါ့မယ္
ေရး-ကိုေလးလြင္၊ ဆို-သန္းေဖေလး
ေႏြဦးရာသီေရာက္လာၿပီဆိုတာကို ေက်းငွက္ေတြနဲ႕အတူ ေရာ္ရြက္ေၾကြေတြကလည္း သတင္းေပးၾကေလတယ္။ အရြက္ေတြေၾကြၿပီးခါစအပင္ေတြမွာ ရြက္ႏုသစ္ဦး ပုရစ္ဖူးကေလးေတြကလည္း ေ၀ေ၀စီစီ ထြက္လာၾကေတာ့တယ္။ ဒီအခ်ိန္မ်ားမွာဆိုရင္ ဘယ္ဆီကိုေမွ်ာ္မွန္းလို႕ လြမ္းရမွန္းလည္း မသိတတ္ႏိုင္ေတာ့ၿပီ။
“ရြက္၀ါေၾကြလူး
ေႏြမူးမူး၀ယ္ ပုရစ္ဖူးေ၀၍
ဖူးငံုစီမွ် ပြင့္သည့္လကို
ေမွ်ာ္ တ ေလသည့္ ကိုယ့္အျဖစ္မ်ား
မေခၚလာ ေမွ်ာ္ပါေလတိုင္း”
သည္ေႏြ မိုး ေဆာင္း ေျပာင္းေသာ္လည္း
ေရး-စႏၵယားျမဦး၊ ဆို-ကိုသန္းလႈိင္
ေႏြဦးရဲ႕သရုပ္သေဘာကိုေျပာရရင္ေတာ့ ေရာ္ရြက္ေၾကြ နဲ႕ ပုရစ္ဖူး တို႕အျပင္ ေလရူူး လည္းပါေသးတယ္ေလ။ ေလရူူး ဆိုတဲ့အတိုင္း အေရွွ႕ အေနာက္ ေတာင္ ေျမာက္ အရပ္မ်က္ႏွာမေရြးးပဲ တိုက္ခ်င္တဲ့အရပ္ဆီက တိုက္ခတ္လာတတ္တယ္။ တခါတေလလည္း ေလ၀ဲကေတာ့ေတြျဖစ္သြြားလိုက္ေခ်ေသးတယ္။
“ေရာ္ရြက္ေၾကြ ေႏြဦး
ေလရူူးကသုန္
သိုက္ၿမံဳကို သူခြာေျပး
ဟိုအေ၀းးမွာပ်ံ၀ဲဲရ၊ ယွဥ္တြဲဲၾက ငွက္ငယ္
ေလ၀ဲဲကေတာ့ ခပ္ေဆာ့ေဆာ့ေျပးတယ္”
သည္ေႏြ သည္မိုး သည္ေဆာင္း
စာသား-၀င္းဦး
ေတးသံစဥ္သြင္း-ကိုေအာင္ကိုး
ေအ၀မ္းခင္ေမာင္အဖြဲဲ႕နဲ႕အသံလႊင့္- ၀င္းဦး၊ မာမာေအး၊ တင္တင္ျမ
ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယိုမွတ္တမ္းစီဒီ- မာမာေအး၊ တင္တင္ျမ၊ ခ်ိဳၿပံဳး၊ ကိုေက်ာ္ၫြန္႕
ေျမေပၚက သစ္ရြက္ေၾကြေြတြနဲ႕ သစ္ပင္ေတြေပၚမွာတြဲခိုေနဆဲ ေၾကြလုလု သစ္ရြက္၀ါၾကင္ၾကင္ေတြကို ေလရူူးကေ၀ွ႕သြာားခ်ိန္မွာေတာ့ ဆရာႀကီးမင္းသုု၀ဏ္ စာဖြဲဲ႕ခဲ့သလိုပဲ သစ္ရြက္ေၾကြေတြက ေလ၀ဲကေတာ့ထဲမွာ ၀ိုင္းႀကီးပတ္ပတ္လည္လို႕ ေနရစ္တယ္။
“ဆန္းစခါေႏြ
သာတေပါင္းမို႕ ၫႇာေညာင္းေၾကြ
ေျပေျပေရာရု ျမအေသြး ေရႊေေရးလုလုိ႕
ရတုအညီ ေျမသို႕သက္တဲ့ ေရာ္ရြက္ရီကို
ပလီပလာ တီတာတာ သည္ခါဓေလ့
ေႏြအကူး ေလရူးေ၀ွွ႕ေတာ့
ေကြ႕ေကြ႕၀န္း၀ိုက္ ေရႊေၾကာင္ဖား ၿမီးဖ်ားလိုက္သို႕”
ခါေႏြဆန္းေတာ့လြမ္းမိတယ္
မင္းသု၀ဏ္ (၁၉ဝ၉-၂ဝဝ၄)
ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္ ဖြဲ႕ဆိုခဲ့သလို ေတာေတာင္ေတြက ‘ျမအေသြး ေရႊေေရးလုလို႕’ ပါပဲ။ ရတုဆရာအေမာ္ ရွင္ဥတၱမေက်ာ္ကလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ေႏြဦးရာသီရဲ႕အလွအပကို ဖြဲဲ႕ဆိုခဲ့ၿပီပဲ။
“သစ္ရြက္ေရာ္ရီ၊ ဣႏၵနီ၀ယ္
သိဂႌတ၀က္၊ ဖက္၍ေဆးစံု
ျခယ္ေသာပံုသို႕၊ ရဂံုၿမိဳင္တြင္း
ေတာလံုးလင္းသား”
ေတာလား အမွတ္ (၁)
ရွင္ဥတၱမေက်ာ္
(ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၈၁၅-၉ဝ၄)
သစ္ပင္ေတြမွာ တခ်ိဳ႕က စိမ္းဖန္႕ဖန္႕၊ တခ်ိဳ႕က ေရႊေရႊ၊ သစ္ရြက္ေတြနဲ႕ တန္ဆာဆင္ထားလို႕ ေဆးေရာင္ေတြစံုေနၾကေလရဲ႕။ အဲဒီလို ေဆးေရာင္စံုျခယ္ထားတဲ့ ေႏြဦးရာသီအခ်ိန္၊ စံုေတာၿမိဳင္ေျခ ၀နာေဗြမွာ ေႏြေတးရွင္ ဥၾသငွက္ရဲ႕ ေႏြအႀကဳိိေတးသံကို လြမ္းေမာစရာၾကားၾကရေပလိမ့္မယ္။
“စိမ္းဖန္႕၀ါေရႊ
၀နာေဗြ သာေစရန္
ဥၾသ ဥၾသ ဥၾသ ဟန္ပိုပို
သံခ်ိဳဆင့္ေလာင္း”
ေႏြဦးေတးသံ၊ ေမလႇၿမဳိိင္
ေႏြဦးေတးသံ၊ ရီရီသန္႔
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဒီအခ်ိန္ကိုေရာက္ၿပီဆိုမွျဖင့္ ဘယ္ေတာ့မ်ား ဥၾသသံ ခ်ိဳႏြဲ႕ႏြဲ႕ကို စၿပီးၾကားရလိမ့္မလဲလို႕ တမ္းတမ္းတတ ေမွ်ာ္ခဲ့ရဖူးတယ္။ ဥၾသတြန္သံ ဘယ္အရပ္ဆီကလာေလသလဲဆိုတာကိုလည္း မွန္းဆလို႕ မသိတတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီ။
“ဥၾသငွက္က လြမ္းဖြယ္ဆင္တယ္
ကိုယ့္ႏွယ္ အတူကြယ္
အပူသည္ကေလး ျဖစ္ေရာ့မယ္”
မလြမ္းဘယ္သူေနပါ့မယ္
ေရး-ကိုေလးလြင္၊ ဆို-သန္းေဖေလး
ညေနဆည္းဆာအခ်ိန္ကေလးမွာ ေလရူူးကေလးေတြနဲ႕အတူ လြင့္ေမ်ာၿပီးပါလာတဲ့ ဥၾသတြန္သံသာ ခ်ိဳခ်ိဳေအးကို ၾကားလိုက္ရေလတိုင္း မရိိုးႏိုင္သလို ဘယ္ေသာအခါမွလည္း မေမ့ႏိုင္ေတာ့ၿပီေလ။
“ရြက္၀ါေၾကြ ေႏြအဦး
ေလရူးးေပြစ ညေနဆည္းဆာ
ဥၾသေဆြ ေႏြေတးရွင္ငွက္ ပင္ကိုင္းထက္မွာ
သံစာစာ ေႏြအႀကိဳေတးကိုသာ
ေလးတြဲ႕မွန္စြာ ေရးဖြဲဲ႕ျပန္ရွာ”
မုန္းရစ္ေလဦး
ေရး-စႏၵယားလွထြတ္၊ ဆို- စႏၵယားလွထြတ္
မုန္းရစ္ေလဦး
ေရး-စႏၵယားလွထြတ္၊ ဆုိ- ကုိမင္းေနာင္
ေႏြေတးရွင္ဥၾသငွက္ကေလးက ၾကင္ေဖၚကြဲဲလြမ္းခ်င္းကို ေလးေလးတြဲဲ႕တြဲဲ႕နဲ႕ ေရးဖြဲဲ႕ၿပီးသီဆိုေနလို႕ ၾကားလိုက္ရတဲ့အခါတိုင္း လြမ္းသံေႏွာေနတာခ်ည္းပါပဲေလ။ အရင္ကတည္းက လြမ္းေနႏွင့္တဲ့သူေတြနဲ႕ ငိုခ်င္လ်က္လက္တို႕ဆိုသလို လြမ္းခ်င္ခ်င္ျဖစ္ေနသူေတြအဖို႕မွာေတာ့ ကိုယ့္အတြက္ပဲ တမင္သက္သက္ ရည္ရြယ္ၫႊန္းၿပီး အၿငိဳးနဲ႕မ်ား လြမ္းေအာင္ဖန္ေနေလေရာ့သလားလို႕ ထင္မိေယာင္ေယာင္ေပါ့။
“ဥၾသငွက္ကေလးရယ္
ဟိုပင္ယံ ေရႊယင္းမာက
ေတးသံသာ ဖြဲဲ႕ကာက်ီစယ္
ရည္ရြယ္ပါလို႕ ေမာင့္ကိုၿငိဳးသည့္ႏွယ္”
ေႏြဦး
ေရး-ဂီတနက္သန္ကိုေစာညိန္း၊ ဆို-ေမာင္ေမာင္ၫြန္႕
ေလရူူးနဲ႕အတူ ေတာင္ျပန္ေလကေလးကလည္း ကသုတ္ကယက္ တိုက္ခတ္လို႕လာတတ္ေသးတယ္။ ေဆာင္းရာသီကုန္ခါစ ေႏြရာသီေရာက္လုလုအခ်ိန္ဆိုေတာ့ တခါတေလလည္း ႏွင္းဖြဲဲေလလား ျမဴခိုးေလလား မခြဲဲျခားႏိုင္စရာ မထင္မရွားနဲ႕ မႈိ္င္းမႈန္ရီေ၀လို႕ေနတတ္ေလေသးတယ္။ အဲဒီလို ရာသီအခ်ိန္မွာ လဲပင္လို႕ေခၚတ့ဲ လက္ပံပင္ေတြ နဲ႕ ေပါက္ပင္ေတြက နီနီရဲရဲနဲ႕ အၿပိဳင္အဆိုင္ ပြင့္ေနၾကလို႕ တေတာလံုးမွာ ၀င္းမွည့္ေနတာပါပဲ။
လဲပင္လို႕ေခၚတဲ့ လက္ပံပင္
“ေတာင္ေလျပန္က၊ မထန္ႏွင္းဖြဲ
ေဆာင္းစဲလြယ္မႈ၊ ေႏြအားလုေသာ္
ရတုအေလ်ာက္၊ လဲ ႏွင့္ ေပါက္လည္း
လွ်ံေတာက္ေရႊဆင္း၊ ေတာလံုး၀င္းမွ်”
နတ္သွ်င္ေနာင္
(ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၉၄ဝ-၉၇၅)
လယ္ယာလုပ္ငန္းေတြသိမ္းၿပီးၾကတဲ့အခ်ိန္ဆိုေတာ့ လွည္းလမ္းခရီးေတြပြင့္လင္းလာလို႕ ခရီးယာယီေတြ သြားလာေနၾကၿပီ။ ဘုရားပြဲဲ၊ အလႉပြဲဲ၊ မဂၤလာပြဲဲေတြက ဗလာဆိုင္း၊ အၿငိမ့္ နဲ႕ ဇာတ္သဘင္ပြဲဲေတြရွိတဲ့ ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က အရပ္ေတြဆီကိုပြဲဲၾကည့္ဖို႕ လွည္းေတြေမာင္းသြားၾကရင္း ေလေပြေလရူူးေတြတိုက္လိုက္တဲ့အခါ လွည္းေတြရဲ႕ေနာက္မွာ လွည္းလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ဖုန္လံုးႀကီးေတြ တလိပ္လိပ္တက္လာတာကို ျမင္ေယာင္ေနေသးေတာ့တယ္။
“ေမြးဌာနီ အညာရပ္ဆီသို႕
ေရာ္ရည္ေမွ်ာ္မွန္း စိတ္၀ယ္တမ္းတ
မွန္းဆကာရည္၊ တမ္းတပါသည္
လွည္းလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ဖုန္လံုးႀကီးေတြ
တလိပ္လိပ္တက္တာ ျမင္ေယာင္ေသးေတာ့သည္”
မေမ့ေသာအညာ
ေရး-ကိုေလးလြင္၊ ဆို-သန္းထြန္းေလး
လွည္းလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ဖုန္လံုးႀကီးေတြက တလိပ္လိပ္
ရင္ထဲ အသည္းထဲမွာ စြဲဲၿမဲေနတဲ့ ကိုယ့္ရိုးးရာေတြ၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြအျပည့္နဲ႕ဇာတိေျမကို ေမွ်ာ္ေလတိုင္း ေ၀းခဲ့ရသူေတြအဖို႕မွာေတာ့ အခုလို ေလရူူးေတြေပြခါစအခ်ိန္ ျမဴေတြထတဲ့ ေႏြဦးရာသီကာလမွာ မလြမ္းဘယ္သူရွိိွလိမ့္မလဲေလ။
“ႏွင္းယြန္းဂိမၼာန္ ေလျပန္ခါေႏြ
ေျပာင္းတဲ့ ေညာင္းၫွာေၾကြ
ေမွ်ာ္ေလေလေဆြး
ေရႊျပည္ေတာ္ နယ္တိုင္းေ၀း”
ေျပာင္းတဲ့ ေညာင္းၫွာေၾကြ
ေမွ်ာ္ေလေလေဆြး
ေရႊျပည္ေတာ္ နယ္တိုင္းေ၀း”
ျပင္စည္မင္းသားႀကီး
(ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၇၅-၁၂၂၄)
အထူးေက်းဇူးတင္စြာနဲ႕ ကိုးကားျခင္း
(၁) မဟာကဗ်ာက်မ္း၊ ျမန္မာၾသဘာစာအုပ္တိုက္၊ ပထမအႀကိမ္ပံုႏွိပ္၊ ျပာသိုလ၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၅၇
(၂)ရွွင္ဥတၱမေက်ာ္ေတာလား၊ ရွွင္ဥတၱမေက်ာ္၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္သုေတသနအဖြဲဲ႕၊ တတိယအႀကိမ္၊ ဧၿပီလ၊ ၁၉၆၁
(၃) နတ္သွ်င္ေနာင္ရတုေပါင္းခ်ဳပ္၊ နတ္သွ်င္ေနာင္၊ ဟံသာ၀တီပံုႏိွပ္တိုက္၊ တတိယအႀကိမ္ပံုႏွိပ္၊ ၁၉၈၈
(၄) ဂီတဝိေသာဓနီက်မ္း၊ ေမာင္ေမာင္လတ္၊ ဒီးဒုတ္စာေပတိုက္၊ ဆ႒မအႀကိမ္ ပုံႏွိပ္၊ ေမလ ၁၉၉၄
(၅) စာဆိုေတာ္မ်ားအတၳဳပၸတၳိ၊ ဗိုလ္မႈးဘေသာင္း၊ ရာျပည့္စာအုပ္တိုက္၊ ပဥၥမအႀကိမ္၊ ၾသဂုတ္လ၊ ၂ဝဝ၂
(၆) သဘာ၀ျပကၡဒိန္ႏွင့္ အျခားစာမ်ား၊ မင္းသု၀ဏ္၊ စိန္ပန္းၿမိဳင္စာေပတိုက္၊ ပထမအႀကိမ္ပံုႏွိပ္၊ ၁၉၆၆
(၇) ႏွလံုးသားထဲက ျမတ္ႏိုးရာရာ ေတးေပါင္းစုမ်ား
(၈) ဓါတ္ပံု၊ အညာအရပ္က ေန၀င္ဆည္းဆာ (ေရႊဘို-မႏၲေလး ကားလမ္းေဘးတေနရာ)၊ ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး)
(၉) ဓါတ္ပံု၊ လက္ပံပင္ (စစ္ကိုင္းတံတားအနီး-အမရပူရၿမိဳ႕အ၀င္ ကားလမ္းေဘးတေနရာ)၊ ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး)
(၁ဝ) ဓါတ္ပံု၊ ႏြားလွည္းမ်ား (ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းတေနရာ)၊ ေအာင္ျမင့္ႏိုင္
(၁၁) ဓါတ္ပံု၊ ထန္းတက္သမား၊ www.seasite.niu.edu
www.moemaka.com မွတဆင့္ကူးယူေဖၚျပပါသည္။
