ဟဒ္ဆန္ျမစ္ကမ္းေဘးက ေၾကးစည္သံ
လင္းဝံသ
ျမစ္တို႔ရဲ႕သေဘာအတိုင္း က်ဥ္းတဲ့ေနရာ ရွိသလို က်ယ္တဲ့ေနရာလည္းရွိေလရဲ႕၊ ေကြ႕တဲ့ေနရာ ေကာက္တဲ့ ေနရာလည္း ရွိျပန္ေပါ့။ ဟဒ္ဆန္ျမစ္ဟာ ေဆာင္းရာသီမွာ ဆိုရင္ေတာ့ စႏိုးေတြ တဖြဲဖြဲက် ျဖဴေဖြးေဖြးနဲ႔ လွပေနတတ္ျပီး ေရခဲျပင္ၾကီး တစ္ခုလိုပါပဲ။ ေႏြရာသီ ဆိုရင္လည္း ၾကည္လင္ေအးမွ်တဲ့ ေကာင္းကင္ေအာက္မွာ အေပ်ာ္စီး စက္ေလွဘုတ္ေလးေတြ၊ ေလႏုေအးေလးေတြနဲ႔ ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္ကာ ဣေျႏၵရရနဲ႔ တည္ရွိေနျပန္ပါတယ္။
ဟဒ္ဆန္ျမစ္ကမ္းေဘး တစ္ေလွ်ာက္မွာေတာ့ ရန္ဆလီယာ၊ ထရိုင္၊ ကင္းစတုန္းစတဲ့ျမိဳ႕ ငယ္ေလးေတြ ရွိသလို နယူးေယာက္၊ နယူးဂ်ာစီတို႔လို ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ ျမိဳ႕ၾကီးေတြလည္းရွိေလရဲ႕။ ဒါ့အျပင္ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ရဲ႕ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ေအာ္ဘနီျမိဳ႕ဟာလည္း အဲဒီ ဟဒ္ဆန္ျမစ္ ကမ္းေဘးမွာပဲ တည္ရွိေနတာပါ။
ျမစ္ကမ္းေဘး တစ္ေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ျမိဳ႕မ်ားစြာထဲက ရန္ဆလီယာဆိုတဲ့ျမိဳ႕ေလးမွာေတာ့ ဗမာ၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ပအို၀့္၊ ထား၀ယ္စတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုပင္ေက်ာ္ ခဲ့ပါျပီ။
ဗမာလူမ်ိိဳးေတြရဲ႕ ဘာသာတရား အေပၚထားရွိတဲ့ ယံုၾကည္ေလးစား အားထား သက္၀င္တဲ့ သဒၶါတရား အင္အားဟာ အေျခခ်ေနထိုင္ျပီးလို႔ မၾကာခင္မွာပဲ ရွင္သန္ႏိုး ထလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီလို ရွင္သန္ႏိုးထလာ တဲ့သဒၶါတရားကို အမိအရ ဖမ္းဆုပ္ကာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။
အားလံုး သိၾကတဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံျခားတိုင္း တစ္ပါးမွာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းရတာဟာ အေတာ္ကို မလြယ္ကူတဲ့ ကိစၥပါ။ ေက်ာင္းျဖစ္ လာျပီးရင္လည္း ေရရွည္တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ရတာလည္း ခက္ခဲျပန္ပါတယ္။ မလြယ္ကူတာကို လြယ္ကူေအာင္၊ ခက္ခဲတာကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဒကာ,ဒကာမ ေတြရဲ႕ သဒၶါတရား အင္အား၊ ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီးရဲ႕ ေဟာေျပာမႈ,စည္းရုံးမႈအစြမ္း၊ အားလံုးရဲ႕ ညီညြတ္မႈ အေပါင္း လကၡဏာေတြနဲ႔ အခက္ အခဲမွန္သမွ် လက္တြဲကာၾကံဆလို႔ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဆရာဒကာလက္တြဲကာ ညီညာခဲ့ၾကလို႔ အခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါဟာ ေၾကးစည္သံတလြင္လြင္နဲ႔ ဟဒ္ဆန္ျမစ္ကမ္းတစ္ခြင္မွာ ဗုဒၶသာသနာအေျခခ်ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ခရီးအစပထမပဲျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အရင္းမူလပဓာနက်တဲ့ “သဒၶါ”အေရးပါပံု စာေပလာအေၾကာင္းအရာကို နည္းနည္းေျပာ ခ်င္ပါတယ္။
ဘုရားရွင္က “သဒၶါတရားနဲ႔ ကိေလသာေရ အလ်ဥ္ေတြရဲ႕ ဟိုတစ္ဖက္ကမ္း ထက္ကို ကူးခတ္သြားႏိုင္ တယ္”လို႔ မိန္႔ေတာ္မူထားပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က…သဒၶါတရားနဲ႔ နိဗၺာန္ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုလိုရင္းပါ။ သဒၶါ တရားသာ တကယ္ဗို႔အားျပည့္ပါေစ၊ အားေကာင္းပါေစ နိဗၺာန္ကိုေရာက္ႏိုင္ ပါတယ္။ သဒၶါတရားဟာ အဲဒီ ေလာက္အထိ စြမ္းအားၾကီးတယ္၊ အစြမ္း ထက္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဘုရားရွင္က ”လူတို႔ရဲ႕သႏၱာန္မွာတည္ရွိ ေနရမဲ့ အေကာင္းဆံုး တရားဟာ သဒၶါတရားသာျဖစ္တယ္။
လူတို႔ရဲ႕အေကာင္းဆံုးအရင္းအႏွီးဥစၥာဟာ သဒၶါ တရားသာျဖစ္တယ္။ ကုသိုလ္တရားေတြရဲ႕မ်ိဳးေစ့ဟာ သဒၶါတရားသာျဖစ္တယ္”လို႔ မိန္႔ေတာ္ မူထားတာလည္း ရွိပါတယ္။
အဘိဓမၼာက်မ္းမ်ားမွာေတာ့ သဒၶါတရားကို စၾကာမင္းရဲ႕ ပတၱျမားရတနာကဲ့သို႔ အစြမ္းသတၱိရွိတယ္လို႔ ျပဆိုထားျပန္ပါတယ္။ ေနာက္က်ိေန တဲ့ ေရဖန္ခြက္အတြင္းကို စၾကာမင္းရဲ႕ ပတၱျမားရတနာထည့္လိုက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းအမႈန္အမႊားေတြကင္းစင္ျပီး အနယ္ထိုင္သန္႔စင္ကာ ၾကည္လင္ေအး မွ်သြားသလို ရတနာျမတ္သံုး ပါးရဲ႕ဂုဏ္နဲ႔ ကံ ကံရဲ႕အက်ိဳးတရားကို ယုံၾကည္ေလးစားသက္၀င္တဲ့ သဒၶါတရားျဖစ္ပြါးလာျပီဆိုရင္….
(၁) ကိေလသာေတြထိုင္ျပီး ျငိမ္သြားတယ္။
(၂) စိတ္အေပၚမွာဖံုးေနတဲ့ နီ၀ရဏတရားေတြဖယ္ျပီးေတာ့ စိတ္ၾကည္လင္လာတယ္။
(၃) ပူေနတဲ့စိတ္ေတြ ေအးခ်မ္းသြားတယ္။
အဲဒီေလာက္အထိ သဒၶါတရားဟာ စြမ္းအားသတၱိၾကီးမားပါတယ္။
ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ၾကီးကလည္း ေက်ာင္းတိုက္တည္ျပီး အခ်ည္းႏွီးေနေတာ္မမူခဲ့ပါဘူး။ လစဥ္ လစဥ္ ရာသီအလိုက္ ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ပြဲေတာ္မ်ား၊ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပႏိုင္ေအာင္ ဦးေဆာင္လမ္းျပ စီမံခန္႔ခြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာ စည္းရုံး၊ အျခားတစ္ဖက္မွာ ေဟာေျပာလို႔ တရားသေဘာေတြသိရေအာင္ မေနမနား ၾကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ အခါအားေလ်ာ္စြာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဓမၼဒူတခရီးၾကြေရာက္လာၾကတဲ့ ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္ မ်ား၊ ကမၼဌာနာစရိယဆရာေတာ္မ်ားကိုလည္း ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးေစကာ တရားေရေအး အျမိဳက္ေဆးတို႔ကို တိုက္ေၾကြးေစခဲ့ျပန္ပါတယ္။
“အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း အမ်ားစုက ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ ေတြဟာ ဒကာ,ဒကာမေတြ အလ်ဥ္းသင့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ လာေရာက္ လွဴဒါန္းထားတဲ့ ဆြမ္းနဲ႔ ဆြမ္းဟင္းေတြကို ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားျပီး စားကာနီးမွျပန္ေႏြး ဘုဥ္းေပးၾကရတာ မ်ားပါတယ္။ ဒီေန႔ခ်က္ ဒီေန႔ဘုဥ္းေပးရတဲ့ လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ ဆြမ္းဟင္းေတြ အေတာ္ကိုနည္းပါတယ္”လို႔ ဆရာေတာ္တစ္ပါး မိန္႔္ၾကားဖူးတာကို မွတ္မိေန ပါေသးတယ္။ “ဒါဟာ ဒကာ,ဒကာမေတြ သဒၶါတရားမရွိၾကလို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ အလုပ္မအားၾကတာရယ္ အခ်ိန္ရွားပါးတာရယ္ေၾကာင့္ ပဲျဖစ္မွာပါ”လို႔ လည္း ေတြးမိျပန္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ရန္ဆလီယာျမိဳ႕ကဘုန္းၾကီး ေက်ာင္းကေတာ့ ထူးျခားတယ္ပဲေျပာရမလား၊ ကံေကာင္းတယ္လို႔ပဲ ဆိုရမလား၊ ဒီေန႔ခ်က္ ဒီေန႔ဘုဥ္းေပးၾက ရတာမ်ားပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာသာ သာသနာအေပၚထားရွိတဲ့ ခိုင္မာတဲ့စိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သလို ဒကာ, ဒကာမေတြရဲ႕အိမ္အမ်ားစုဟာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းနဲ႔ မနီးမေ၀းမွာ တည္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ မယိုင္မလဲခိုင္ျမဲတဲ့ သဒၶါတရားေၾကာင့္ပါ။
ဆြမ္းဟင္းေတြ လွဴဒါန္းၾကရာမွာလည္း ေက်ာင္းတိုက္မွာ အျမဲေနသံဃာ ၄-ပါးနဲ႔ သီလရွင္ၾကီး ၁-ပါးသာ ရွိေပမဲ့ အနည္းဆံုးသံဃာ ၁၀-ပါးစာ ဘုဥ္းေပးႏိုင္ေလာက္ တဲ့ အထိကို မ်ားမ်ား စားစား လႈဳဒါန္းၾကတာပါ။ ပိုေနတဲ့ ဆြမ္း, ဆြမ္း ဟင္းေတြကို ညစဥ္ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ လာေရာက္ ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ၾကတဲ့ သူေတြ၊ အလုပ္ကအျပန္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကို ၀င္လာတဲ့သူေတြ၊ အလုပ္သြားခါနီး တစ္ခါတစ္ေလ ထမင္းဟင္းမခ်က္ႏိုင္တဲ့ သူေတြ၊ ေက်ာင္းမွာ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ ပို႔ခ်ေပးေနတဲ့့ အဂၤလိပ္စာသင္တန္း တက္ေရာက္ေနသူေတြကို အဆင္ေျပသလို တစ္ဆင့္ျပန္ လည္ေကြ်းေမြး လႈဳဒါန္းၾကတာဟာျဖင့္ တစ္မ်ိဳး ၾကည္ႏူးစရာ ေကာင္းေနျပန္ပါတယ္။
၂၀၁၀-ခုႏွစ္ ေစာေစာပိုင္းမွာ တိပိဋက ဆရာေတာ္ ဦး၀ံသပါလာလကၤာရ ကို လိုက္ပါပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ သီတင္းသံုးေနထိုင္တဲ့ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးက “တိပိဋကဆရာေတာ္နဲ႔ အတူတူ ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၊ ျပည္နယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရန္ဆလီယာျမိဳ႕ေလာက္ ဆြမ္းဟင္းေတြ စံုလင္မ်ားျပားတာ၊ လတ္ဆတ္တာ မေတြ႕ခဲ့ေၾကာင္း”မွတ္ခ်က္စကား မိန္႔ၾကားခဲ့တာကိုလည္း အမွတ္ရေနမိ ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အပတ္စဥ္ တနဂၤေႏြေန႔တိုင္းမွာ စတုဒိသာေကြ်းေမြးလႈဳဒါန္းပြဲ က်င္းပလာတာလည္း ၇-လ ေက်ာ္ေက်ာ္ပင္ ရွိခဲ့ပါျပီ။
သံဃာေတာ္မ်ားေရာ အနီးအနားမွ ဒကာ,ဒကာမမ်ားပါ ညစဥ္ညစဥ္ ၀ါတြင္းသံုးလဆိုလွ်င္ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ တရားဦး ဓမၼစကၠပ၀တၱနသုတ္ေတာ္ထူးကို ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကသလို ၀ါပကာလမ်ားမွာေတာ့ က်မ္းျမတ္ေဒသနာ ပ႒ာန္းျမတ္မဟာကို ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ကာ ေမတၱာပို႔သံ၊ အမွ်ေ၀သံ၊ ေၾကးစည္သံ၊ သာဓုေခၚသံေတြနဲ႔ ညံေနပါ ေတာ့တယ္။
ဒီသင္တန္းဟာဆိုရင္ ေက်ာင္းဆရာေတာ္ၾကီးရဲ႕ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈ၊ မိဘမ်ားရဲ႕အားေပးမႈ၊ ကေလးသူငယ္ မ်ားရဲ႕ တက္ၾကြမႈ၊ သင္တန္းနည္းျပ ရဟန္းေတာ္မ်ားနဲ႔ သီလရွင္ဆရာၾကီးရဲ႕ ေစတနာ,၀ါသနာ, အနစ္နာခံမႈ ေတြေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တိုးတက္ကာ ၂၀၁၀-ခုႏွစ္ေႏြရာသီ မွာ ေက်ာင္းသားဦးေရ ၄၀-ေက်ာ္အထိ မ်ားျပားကာ ပိုျပီးေအာင္ျမင္လာခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း အဇူဇာပ႒ာန္းပြဲၾကြေရာက္ေနၾက ဆရာေတာ္တစ္ပါးက “ရန္ဆလီယာပ႒ာန္းပြဲဟာ ပ႒ာနဘာဏက သံဃာေတာ္ အေရအတြက္ နည္းတာကလြဲရင္ အေမရိကားမွာ ဂုဏ္သတင္းေမႊးပ်ံ႕တဲ့ ကာလီဖိုးနီးယား၊ အဇူဇာ ပ႒ာန္းပြဲအတိုင္းပါပဲလို႔” မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမိန္႔ၾကားခ်က္စကားဟာ ရန္ဆလီယာဆရာေတာ္ၾကီးနဲ႔ ဒကာ ဒကာမေတြ ဆက္လက္ခ်ီတက္ဖို႔အတြက္ အားေဆးတစ္ခြက္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ရန္ဆလီယာျမိဳ႕၊ ဓမၼ၀ါဒီေအာင္ေျမမဂၤလာေက်ာင္းမွာ ရဟန္းခံ ရွင္ျပဳ၊ သီလရွင္၀တ္ပြဲ အလႈဳေတာ္မဂၤလာေတြ ႏွစ္စဥ္လို လို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီႏွစ္မွာေတာ့ တစ္မူထူးျခားစြာ အလႈဳရွင္မ်ားရဲ႕ သဒၶါတရား ထက္သန္မႈ၊ မိတ္ေဆြသဂၤဟေပါမ်ားမႈေတြေၾကာင့္ ရဟန္းခံ ရွင္ျပဳ အလႈဳေတာ္ မဂၤလာပြဲကို စည္ကားသိုက္ ျမိဳက္စြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့ရုိးရာအစဥ္အလာအတိုင္း ေမာင္ရွင္ေလာင္းလွည့္ပြဲကိုပါ ျမိဳင္ျမိဳင္ ဆိုင္ဆိုင္ က်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။
အဲဒီအလႈဳမဂၤလာပဲြဟာဆိုရင္ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ျမန္မာ့သ႑ာန္ေတြ အေမရိကန္ေျမေပၚမွာ ထင္ရွားေစခဲ့တဲ့ ပြဲလည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ကအျပဳံးေတြဟာ အခုအခ်ိန္အထိ မပ်က္ပ်ယ္ေသးပါဘူး။ ၾကည္ႏူးျပံဳး၊ ရည္စူးျပံဳး၊ ေက်နပ္ျပံဳး၊ မုဒိတာအျပံဳး၊ သုတိသာယာအျပံဳး၊ ႏွစ္သက္ဖြယ္ အျပံဳးစတဲ့ အျပံဳးမ်ားစြာ ၾကည္လင္ကာ ပီျပင္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ခ်ိဳျမန္ဖြယ္၊ ၾကည္ႏူးဖြယ္၊ ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ေတြနဲ႔ က်က္သေရရွိလွပါေပတယ္။ အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေဆာင္ေသာ္လည္း ႏွစ္လိုဖြယ္ခ်ည္းသာ။ လြမ္းေမာတမ္းတ အားက်ဖြယ္ခ်ည္းသာပါပဲ။
ဟဒ္ဆန္ျမစ္ကမ္းေဘးမွာ အျပံဳးမ်ားစြာနဲ႔အတူ ေၾကးစည္သံေတြေ၀ေနႏိုင္ျခင္းဟာ ဗုဒၶျမတ္စြာသာ သနာေတာ္မွာ မူလပဓာနက်တဲ့ သဒၶါတရား စြမ္းအားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
လင္း၀ံသ
